Kuzey Kıbrıs’ta Regl Tabuları ve Kadın Sağlığı Farkındalığı

Regl Konusunda Toplumsal Tabular: Ayıp mı, doğal mı?

• Gizlenen Regl: Geleneksel olarak regl olduğunu belli etmemek, ped paketini poşete sarıp gizlice taşımak gibi davranışlar çok yaygın. Hatta Kuzey Kıbrıs’ta yapılan bir ankette (KISAD’ın araştırmasına göre) katılımcıların %60’ı, regl sürecini “özel ve gizlenmesi gereken” bir durum olarak görüyor. Bu bakış açısı, kadınların bu doğal süreci sanki bir utanç kaynağıymış gibi yaşamasına yol açabiliyor.

• Yanlış İnançlar: “Regl iken saç kesilmez”, “Adetliyken spor yapılmaz” veya “Adet kanı pistir” gibi bilimsel temeli olmayan inanışlar hala kulaktan kulağa dolaşıyor. Bu mitler, genç kızların yanlış bilgilerle büyümesine neden olabiliyor. Oysa regl iken elbette spor da yapılabilir, banyo da – hatta aksine ılık duş almak ağrılarına iyi bile gelir!

• Dilimizdeki Tabular: Konuşurken bile “o malum günler”, “ay hâli” gibi dolaylı ifadeler kullanıyoruz. Ped reklamlarında mavi sıvılar görüyoruz, kırmızı değil. Bunlar, ayıp algısının dilimize ve medya yoluyla zihnimize yerleştiğini gösteriyor.

Kadın Sağlığı ve Eğitimde Farkındalık: Bilinçlenme zamanı.

• Okul ve Aile Eğitimi: Özellikle ergenlik çağındaki kız çocukları için regl eğitimi çok önemli. Okullarda biyoloji derslerinin yanı sıra annelerin, ablaların genç kızlara bu süreci açıkça anlatması gerekiyor. Ne yazık ki pek çok genç kız ilk adetini korku ve utançla karşılıyor, çünkü önceden yeterince bilgi sahibi değil. Açık iletişim, “her ay yaşayacağın bu normal sürece hazır ol, utanılacak bir şey yok” mesajı vermek, özgüvenlerini artırıyor.

• Kadınlar Arasında Dayanışma: Kendi deneyimlerimizi paylaşmak da farkındalık yaratmanın bir yolu. Arkadaş sohbetlerinde regl konusunu sakınmamaya başladığımızda, herkesin benzer dertleri olduğunu fark ediyoruz. “Benim de ilk gün çok sancım oluyor” diyen bir arkadaşın, diğerine yalnız olmadığını hissettirebilir. Bu dayanışma duygusu, hem psikolojik rahatlama sağlar hem de bilgi alışverişini artırır (örneğin biri diğerine sıcak su torbasının faydasını ya da iyi bir organik ped markasını önerebilir).

• Erkeklerin Dahil Edilmesi: Toplumsal tabuları yıkmak için erkeklerin de bilinçlenmesi şart. Eşlerin, babaların, erkek kardeşlerin regl hakkında temel bilgilere sahip olması ve empati kurabilmesi, kadınların üzerindeki utanç baskısını azaltır. Sonuçta regl, hayatın yarısını etkileyen doğal bir durum ve herkesin sağlıklı bir bakış açısı kazanması gerekiyor.

Farkındalık Yaratmak İçin Adımlar: Tabuları yıkıyoruz!

• Açık Konuşma Kültürü: İlk adım, kendimiz regl hakkında açık konuşmayı öğrenmek. İş yerinde kramp ağrın olduğunda bunu “karın ağrısı” diye geçiştirmek yerine dürüstçe söylemekten çekinme. Etrafındaki insanlar senin rahatlığını gördükçe, konu onlar için de normalleşecek. Arkadaş grubunda veya aile içinde regl konusunu normal bir sohbet konusu haline getirin – ilk başta garip gelse de zamanla herkes alışır.

• Sosyal Medya ve Kampanyalar: Günümüzde sosyal medya sayesinde birçok farkındalık kampanyası yayılıyor. #ReglDevrimi, #normalizeadet gibi etiketlerle paylaşılan içerikler, binlerce kadına ulaşıyor. Sen de deneyimlerini veya fikirlerini sosyal platformlarda paylaşarak bu harekete destek olabilirsin. Belki Instagram’da Kuzey Kıbrıs’tan kadınların deneyimlerini anlattığı yerel bir hesap bile açılabilir – kim bilir, bu konuda öncü olmak senin elinde!

• Regl Yoksulluğuna Dikkat: Farkındalığın bir boyutu da regl yoksulluğu denen, hijyenik ürünlere erişememe sorunu. Ne yazık ki maddi imkansızlıklar yüzünden ped alamayan kadınlar var. “Askıda Ped” gibi projeler tam da bu soruna dikkat çekiyor ve destek sağlıyor. Beije markasının Kuzey Kıbrıs’ta destek verdiği Askıda Ped kampanyası sayesinde, ihtiyacı olan kadınlara ücretsiz ped ulaştırılıyor. Bu tür kampanyaları çevrendekilere duyurmak veya imkanın varsa bağış yapmak, kadın dayanışmasının en güzel örneklerinden biri.

• Diğer Kadın Sağlığı Konuları: Regl farkındalığı artarken, meme sağlığı (düzenli kendi kendine muayene) veya rahim ağzı kanseri taramaları (smear testleri) gibi konular da gündeme gelmeli. Kendi sağlığımız konusunda utanıp sıkılmadan doktor kontrollerine gitmek, sorular sormak çok önemli. Farkındalık, sadece regl ile sınırlı değil – kadın bedenine dair her konuda bilinçli olmayı içeriyor. Arkadaşlarınla birlikte yıllık check-up’lara gitmeyi gelenek haline getirmek gibi adımlarla genel kadın sağlığı farkındalığını da yaygınlaştırabilirsiniz.